Nożyczki chirurgiczne

Jednymi z najbardziej popularnych narzędzi medycznych są nożyczki chirurgiczne. Są zazwyczaj używane do cięcia szwów i opatrunków. Mogą także służyć do przecinania tkanek biologicznych. Wykonane są przeważnie ze stali chirurgicznej, choć istnieją inne materiały, z których mogą być wykonane. Na rynku są dostępne nożyczki z węglikiem spiekanym oraz lekkie tytanowe. Na świecie istnieje około 2 tysiące różnych rodzajów nożyczek chirurgicznych.

Wykonanie i kształt poszczególnych instrumentów tnących mogą się różnić w zależności od przeznaczenia. Dostępne są na przykład nożyczki opatrunkowe do bandaży, preparacyjne do tkanek i do paznokci. Producenci wykonują wzmocnienia krawędzi tnących z węglika wolframu, który pozwala uzyskać lepszą ostrość i trwałość. Nożyczki dzielą się na dwa główne rodzaje używane w chirurgii: 

• nożyczki pierścieniowe - wyglądają jak klasyczne, standardowe nożyczki z otworami na palce
• nożyczki sprężynowe - małe nożyczki z mikro ostrzami z zastosowaniem w mikrochirurgii i chirurgii. Uchwyt takich nożyczek jest zakończony sprężynami połączonymi przegubem. Cięcie uzyskuje się przez dociśnięcie rękojeści. Zwolnienie sprężyny powoduje otwarcie szczęki. 

Nożyczki chirurgiczne czy operacyjne posiadają różne kształty i końcówki. Dzielą się również ze względu na przeznaczenie i posiadają nazwy własne jak poniżej:

• tępo ostre, proste i zagięte
• ostro ostre, proste i wygięte (uniwersalne nożyczki medyczne)
• tępo tępe, proste i zakrzywione
• gładkie lub ząbkowane ostrza
• do bandaży i szwów, sekcyjne czy do chirurgii plastycznej (liftingu)
• typy: Iris, Mayo, Metzenbaum i Castroviejo
• rozmiary: długie np. 20 cm i krótkie 12 cm

Dobre nożyczki medyczne

Nożyczki chirurgiczne służą do cięcia skóry, podważania głębszych warstw powięzi, przecinania szwów oraz usuwania opatrunków i bandaży z ran. Mogą mieć długie lub krótkie uchwyty. Ostrza natomiast są zazwyczaj proste albo zakrzywione, gładkie lub ząbkowane. Z kolei końcówki mogą być tępe albo ostre. W chirurgii skórnej używa się nożyczek wykonanych wyłącznie ze stali nierdzewnej. Takie modele są najpopularniejsze a zarazem tańsze od modeli z węglikiem wolframu, który wzmacnia ostrza. 

Nożyczki chirurgiczne Iris są delikatne i małe. Są ostro zakończone i zwężają się łagodnie do końcówki. To jedne z najbardziej popularnych nożyczek pierścieniowych. Nożyczki SuperCut Iris mają niezwykłą precyzję oraz ostrość i zazwyczaj posiadają jedno ostrze ząbkowane. Są idealne do mikrochirurgii. Tego typu nożyczki, delikatne, wykonane z japońskiej stali chirurgicznej nigdy nie powinny być używane do cięcia szwów, gdyż mogą się szybko stępić. Nożyczki preparacyjne do tkanek mają zazwyczaj krótkie uchwyty i końcówki. W sklepach są dostępne modele z zakrzywionymi i prostymi końcówkami, z ząbkami lub bez. Ząbki zapobiegają przemieszczaniu się tkanek podczas preparacji. Nożyczki do cięcia tkanek i dysekcji mają najostrzejsze krawędzie i są rozpoznawane po czarnych uchwytach. Sprawdzają się również do tęczówki. Charakteryzują się cienkim kątem skosu na krawędzi tnącej. Jedną krawędź mają ząbkowaną a drugą gładką. Ostre krawędzie zapewniają chirurgowi płynne i łatwe cięcie jednym ruchem palców. 

Delikatne nożyczki typu Westcott i Castroviejo to instrumenty sprężynujące do tkanek. Posiadają bardzo ostre końcówki. Idealnie sprawdzają się w przypadku delikatnych i mniejszych powierzchni. Głównie dzięki swojej konstrukcji uchwytu. Z tego powodu są popularne głównie wśród chirurgów okulistycznych. Ich przeznaczeniem jest głównie cięcie cienkich tkanek tj. powieki. 

Inne rodzaje nożyczek chirurgicznych

Do cięcia szwów przeznaczone są uniwersalne nożyczki - duże i znacznie tańsze od wymienionych wyżej nożyczek okulistycznych. Do usuwania szwów nadają się również nożyczki z haczykiem na końcu w kształcie półksiężyca na jednym z ostrzy. Końcówka chwyta pętlę i zapobiega zakleszczaniu się. Istnieją także nożyczki, które najpierw podważają materiał do cięcia a potem go przecinają. Dla zachowania bezpieczeństwa i wygody mają dłuższe uchwyty. Dostępne są w różnych rozmiarach w zależności od potrzeb obszarów anatomicznych. Małe nożyczki typu Metzenbaum zazwyczaj posiadają wysoki stosunek długości uchwytu do ostrza. Dzięki temu mają mały łuk ostrza. Zyskały miano najczęściej używanych nożyczek do ostrego i tępego podważania. Nieco większe nożyczki Metzenbauma znajdują zastosowanie do rozległego podcinania płaszczyzn powięziowych na skórze głowy, tułowiu i kończynach. Dlatego ten typ nożyczek jest używany w ginekologii i ortopedii. Idealnie nadają się do obróbki narządów jamy brzusznej i tkanek. Są bardzo delikatne a tępe końcówki i długie trzonki pozwalają na osiągnięcie doskonałego sprzężenia haptycznego. Dzięki temu operator dobrze wyczuwa i rozcina strukturę tkanki. Wysokiej jakości nożyce Metzenbaum nie należą do najtańszych. Nie są przeznaczone do cięcia takich powierzchni jak materiały, szwy, opatrunki czy plastry. Do tych celów sprawdzą się nożyczki Mayo. Natomiast nożyczki Stevensa do tenotomii i nożyczki do podcinania Supercut są używane do powierzchniowego i delikatnego podcinania, gdyż końcówki pozwalają na mniej traumatyczne podważanie. Ciekawym kształtem charakteryzują się natomiast nożyce do żeber. 

Chirurg używa nożyczek podczas operacji w celu cięcia tkanki na powierzchni albo wewnątrz ciała. Końcówki ostrzy mogą być zakrzywione lub proste. Rozcięcie uzyskuje się, kiedy krawędzie przesuwają się względem siebie. Żeby rana goiła się szybciej, nożyczki powinny ciąć dokładnie w miejscu styku. Nożyczki zazwyczaj przeznaczone są dla osób praworęcznych, w naszej ofercie posiadamy także nożyczki dla leworęcznych. Nożyczki są również elementem zestawu narzędzi chirurgicznych. Są wykonane przeważne z hartowanej stali medycznej. Na rynku są także dostępne nożyczki jednorazowego użytku. Jednakże najczęściej wybierane przez klientów są jak dotąd nożyczki to wielokrotnego użytku ze stali chirurgicznej (metalowe).

Podstawowe końcówki nożyczek chirurgicznych

Ostrza ze stali nierdzewnej - najpopularniejsze nożyczki z ostrzami ze stali chirurgicznej. Całe nożyczki są wykonane z tego samego materiału, nie posiadają kolorowych oznaczeń. Ostrza z węglika wolframu - wzdłuż krawędzi tnącej znajduje się wzmocnienie w postaci węglika wolframu, który jest znacznie twardszy niż stal nierdzewna. Po naostrzeniu są dłużej ostre. Są mocowane do stali za pomocą spawania albo lutowania próżniowego. Nie ma możliwości wymiany końcówek w przypadku zużycia nożyczek. Aby odróżnić je od standardowych, te nożyczki posiadają złote pierścienie. Nożyczki z czarną rączką - znane jako Super Cut. Wyjątkową cechą tego rodzaju instrumentów jest technika ostrzenia na jednym ostrzu. Wszystkie te nożyczki tną tkanki, natomiast pozostałe najpierw miażdżą tkanki powodując przecięcie. Wymagają specjalnej techniki ostrzenia i muszą być ostrzone około 4 razy w roku. Posiadają oznaczenie na pierścieniach. 

Kontrola poprawności działania nożyczek

Ważnym elementem jest kontrola działania nożyczek chirurgicznych. Każde narzędzie ma swoje unikalne punkty kontrolne. Właściwe konserwowanie instrumentów pomaga wydłużyć ich żywotność. Częstym powodem uszkodzenia jest upadek z wysokości. Elementy kontroli działania nożyczek:

• tępe końcówki - powinny powinny być zaokrąglone, należy sprawdzić czy na końcówkach nie ma korozji i zadziorów
• ostre końcówki - są bardzo delikatne, sprawdzić czy nie są wygięte lub uszkodzone. 
• sprawdzamy czy na ostrzach nie ma zadziorów i wiórów
• jeśli nożyczki posiadają węglik wolframu, sprawdzamy czy ostrza nie mają pęknięć i czy na styku nie ma śladów rozdzielania się płytek
• kontrola śrub i zawiasów polega na sprawdzaniu pod kątem pęknięć, przebarwień i obecności krwi na główce śruby
• samo działanie nożyczek sprawdza się otwierając i zamykając nożyczki kilka razy, wszystko powinno działać płynnie
• nożyczki nie powinny być zbyt luźne ani zbyt mocno skręcone, bez przeskakiwań i zgrzytań

Test działania nożyczek jest bardzo ważnym procesem przed zabiegiem. Pooperacyjna pielęgnacja nożyczki chirurgicznych polega na rozdzieleniu pierścieni i rozpoczęciu procesu odkażania maksymalnie do 30 minut po zabiegu. Producenci zalecają także używanie środków nawilżających w spray'u. Są także środki, które skutecznie zapobiegają zasychaniu krwi na nożyczkach chirurgicznych. 

Harmonogram sprawdzania ostrości nożyczek chirurgicznych

Rutynowa kontrola ostrości nożyczek jest bardzo ważnym procesem w każdym szpitalu. Harmonogram powinien wyglądać następująco: 

Krok 1. Używając prawego kciuka i palca serdecznego upewnij się, że odpowiednio trzymasz nożyczki

Krok 2. Przetnij materiał używając połowy ostrza

Krok 3. Po kilku cięciach wyjmij nożyczki i sprawdź czy nie skrzypią i nie chwytają materiału. Wtedy ocenisz czy są ostre. 

Krok 4. Czucie nożyczek jest ostatnim etapem. Nożyczki muszą się płynnie zamykać i otwierać. Nie mogą skakać ani zgrzytać i być za luźnym. 

Fakty o nożyczkach chirurgicznych

• Nożyczki są przeznaczone do cięcia lub rozcinania tkanek
• Są zaprojektowane tak, aby mogły być ponownie naostrzone
• Tępią się na dystalnym końcu
• Pękają zazwyczaj w miejscu skręcenia - śruby
• Najsłabsza w nożyczkach jest końcówka dystalna
• Podczas pracy (otwieranie i zamykanie) powinno się czuć tzw. "ślizg"
• Nożyczki ze złotą rękojeścią z węglika spiekanego są dłużej ostre, ale nie da się wymienić krawędzi
• Nożyczki z czarnym uchwytem są najbardziej ostre, ale najszybciej się tępią